Dầu nhuyễn thể (Krill Oil) vs Dầu cá (Fish Oil): Loại nào tốt hơn cho bạn?

Dầu nhuyễn thể không phải là dầu cá, mà là một loại riêng biệt, được chiết xuất từ loài nhuyễn thể nhỏ sống ở vùng biển lạnh (trông giống như con tôm nhỏ).

Một số nghiên cứu cho thấy dầu nhuyễn thể có thể được cơ thể hấp thụ dễ dàng hơn so với dầu cá, và có thể mang lại hiệu quả tốt hơn trong việc giảm các yếu tố rủi ro liên quan đến bệnh tim.

Dầu cá, được chiết xuất từ các loại cá béo như cá cơm, cá thu và cá hồi, là một trong những thực phẩm bổ sung phổ biến nhất trên thế giới.

Lợi ích của dầu cá chủ yếu đến từ hai loại axit béo omega-3: EPA (eicosapentaenoic acid) và DHA (docosahexaenoic acid). Cả hai đều đã được chứng minh là có tác dụng tích cực đối với sức khỏe tim mạch và não bộ, cùng nhiều lợi ích khác.

Tương tự như dầu cá, dầu nhuyễn thể cũng rất giàu EPA và DHA – hai loại omega-3 mang lại phần lớn tác dụng tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, điểm khác biệt là cấu trúc của axit béo trong dầu nhuyễn thể không giống với dầu cá, điều này có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể hấp thụ và sử dụng chúng.

Bài viết này sẽ so sánh sự khác nhau giữa dầu cá và dầu nhuyễn thể, đồng thời phân tích các bằng chứng khoa học để giúp bạn xác định loại nào phù hợp hơn với sức khỏe của mình.

Cơ thể bạn có thể hấp thụ dầu nhuyễn thể tốt hơn

Cả dầu cá và dầu nhuyễn thể đều là nguồn cung cấp EPA và DHA tuyệt vời, nhưng một số nghiên cứu cho thấy cơ thể chúng ta có thể hấp thụ và sử dụng axit béo trong dầu nhuyễn thể hiệu quả hơn so với dầu cá.

Điểm khác biệt nằm ở cấu trúc: axit béo trong dầu cá chủ yếu tồn tại dưới dạng triglyceride, còn trong dầu nhuyễn thể, phần lớn lại là phospholipid. Nhiều chuyên gia tin rằng dạng phospholipid giúp cơ thể hấp thụ tốt hơn và sử dụng hiệu quả hơn.

Một nghiên cứu từ năm 2015 đã cho người tham gia dùng dầu cá hoặc dầu nhuyễn thể, sau đó đo nồng độ axit béo trong máu trong vài ngày tiếp theo. Kết quả cho thấy sau 72 giờ, những người dùng dầu nhuyễn thể có nồng độ EPA và DHA trong máu cao hơn – cho thấy khả năng hấp thụ có thể tốt hơn.

Một nghiên cứu khác từ năm 2011 cũng cho kết quả tương tự. Những người tham gia được chia nhóm: một nhóm dùng dầu cá, nhóm còn lại dùng dầu nhuyễn thể với liều thấp hơn khoảng 1/3. Kết quả là cả hai nhóm đều tăng nồng độ EPA và DHA trong máu ở mức tương đương – dù lượng dầu nhuyễn thể ít hơn.

Tuy nhiên, không phải tất cả chuyên gia đều đồng tình. Một số đánh giá tổng hợp các nghiên cứu trước đó cho rằng chưa có đủ bằng chứng rõ ràng để khẳng định dầu nhuyễn thể được hấp thụ tốt hơn dầu cá.

Dầu nhuyễn thể chứa nhiều chất chống oxy hóa hơn

Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể khỏi tình trạng stress oxy hóa – một dạng tổn thương tế bào do các phân tử gây hại gọi là gốc tự do.

Dầu nhuyễn thể có chứa một chất chống oxy hóa đặc biệt gọi là astaxanthin, trong khi phần lớn các loại dầu cá lại không có.

Nhiều người cho rằng astaxanthin giúp bảo vệ dầu nhuyễn thể khỏi quá trình oxy hóa và giữ cho sản phẩm không bị hôi hay ôi thiu khi để lâu. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có nghiên cứu nào xác nhận chắc chắn điều này.

Mặc dù vậy, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng astaxanthin có khả năng chống oxy hóa và kháng viêm, có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe tim mạch.

Ví dụ, một nghiên cứu trước đây cho thấy astaxanthin tinh khiết (tức là không phải từ dầu nhuyễn thể) có thể giúp giảm mỡ máu (triglyceride) và tăng cholesterol “tốt” (HDL) ở những người có mức mỡ máu hơi cao.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng liều lượng astaxanthin trong nghiên cứu đó cao hơn nhiều so với lượng mà bạn thường nhận được từ viên bổ sung dầu nhuyễn thể. Vì vậy, vẫn chưa rõ liệu liều thấp hơn có mang lại hiệu quả tương tự hay không.

Dầu nhuyễn thể có thể cải thiện sức khỏe tim mạch tốt hơn dầu cá

Dầu cá vốn nổi tiếng với những lợi ích cho tim mạch, nhưng một số nghiên cứu cho thấy dầu nhuyễn thể cũng có thể mang lại hiệu quả tương tự – thậm chí còn tốt hơn trong một vài trường hợp.

Một bài tổng quan nghiên cứu vào năm 2014 đã xem xét các lợi ích tim mạch tiềm năng của dầu nhuyễn thể. Trong đó, có trích dẫn một nghiên cứu trước đó, nơi những người tham gia có mức cholesterol cao được chia thành ba nhóm: một nhóm dùng dầu cá, một nhóm dùng dầu nhuyễn thể, và nhóm còn lại dùng giả dược (placebo), trong thời gian 3 tháng. Liều dùng được điều chỉnh theo cân nặng của từng người.

Kết quả cho thấy cả dầu cá và dầu nhuyễn thể đều giúp cải thiện một số yếu tố nguy cơ gây bệnh tim.

Tuy nhiên, đáng chú ý là dầu nhuyễn thể tỏ ra hiệu quả hơn trong việc giảm đường huyết, chất béo trung tính (triglyceride), và cholesterol “xấu” LDL.

Thậm chí, dầu nhuyễn thể vẫn hiệu quả hơn mặc dù liều dùng thấp hơn so với dầu cá.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đây chỉ là một nghiên cứu. Vì vậy, để có kết luận chắc chắn hơn, vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu so sánh trực tiếp giữa dầu cá và dầu nhuyễn thể trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Dầu cá rẻ hơn và dễ mua hơn

Một điểm cộng lớn của dầu cá so với dầu nhuyễn thể là giá thành rẻ hơn nhiều và dễ tìm mua hơn.

Dù dầu nhuyễn thể có thể mang lại nhiều lợi ích tương tự – thậm chí vượt trội hơn dầu cá ở một số mặt – nhưng nó thường đi kèm với mức giá cao hơn. Do quy trình khai thác và chế biến dầu nhuyễn thể phức tạp và tốn kém hơn, nên giá thành của nó có thể cao gấp 10 lần so với dầu cá.

Không chỉ rẻ hơn, dầu cá cũng phổ biến hơn.

Tùy vào nơi bạn sống và nơi bạn mua hàng, việc tìm mua dầu nhuyễn thể có thể khó hơn, và thường bạn sẽ thấy ít lựa chọn sản phẩm hơn so với dầu cá – vốn có mặt rất rộng rãi ở các hiệu thuốc, siêu thị hay cửa hàng thực phẩm chức năng.

Nhìn chung, cả dầu cá và dầu nhuyễn thể đều là nguồn omega-3 rất tốt và đều có nhiều nghiên cứu ủng hộ lợi ích sức khỏe của chúng.

Một số bằng chứng cho thấy dầu nhuyễn thể có thể hiệu quả hơn dầu cá trong việc cải thiện một vài yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh tim. Tuy nhiên, những nghiên cứu này còn khá hạn chế, và chưa có thêm nghiên cứu nào xác nhận rõ ràng rằng loại nào vượt trội hơn hẳn.

Vì sự chênh lệch giá rất lớn và chưa có bằng chứng chắc chắn rằng dầu nhuyễn thể tốt hơn dầu cá, nên đối với nhiều người, việc sử dụng dầu cá là lựa chọn hợp lý hơn.

Tuy nhiên, nếu bạn có điều kiện và muốn thử theo những nghiên cứu ban đầu cho thấy dầu nhuyễn thể hấp thụ tốt hơn và có thể mang lại lợi ích tim mạch cao hơn, bạn vẫn có thể cân nhắc sử dụng dầu nhuyễn thể.

Một lưu ý quan trọng: cả dầu cá và dầu nhuyễn thể đều có thể ảnh hưởng đến quá trình đông máu. Vì vậy, nếu bạn đang dùng thuốc làm loãng máu hoặc có vấn đề liên quan đến máu, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào nhé.